Ev sahipliği her ne kadar keyifli ve bazen de bol kazançlı bir deneyim olsa da beraberinde pek çok sorumluluk, soru işareti ve öğrenilmesi gereken yasal süreçler getiriyor. Ev sahiplerini bu süreçlerde en çok ilgilendiren konulardan biri de gayrimenkullerinden elde ettikleri gelirin vergilendirilmesi yani kira gelir vergisi oluyor. Emlak gelir vergisi olarak da geçen bu vergi türü hakkında aklınıza en sık takılan soruları ve cevaplarını sizin için bu yazımızda ele aldık. Gelin, emlak gelir vergisi hakkında tüm bilmeniz gerekenleri hep birlikte detaylıca inceleyelim.
Makalenin İçeriği / Table of Contents
Kira Gelir Vergisi Nedir?
Kira gelir vergisi, mülk sahiplerinin belirli bir ücretin üzerinde kiraya verdikleri mülklerinden elde ettikleri gelir için devlete ödemeleri gereken bir vergi türü. Konut ya da iş yerlerinden kira kazancı elde eden kişilerin her yıl ödemekle yükümlü tutulduğu bu vergi için çeşitli istisnaların ve muafiyet durumunun da söz konusu olduğunu söyleyebiliriz.
Kira Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Kira gelir vergisi hesaplama sürecinde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından pek çok farklı etken gözetiliyor. Örneğin kira gelir vergisinin tutarı mükelleflerin geliri veya mülkü için yaptığı harcamalara göre değişiklik gösteriyor.
İnternet üzerinden kira geliri verginizin tutarını hesaplamak için yararlanabileceğiniz pek çok hesaplama aracı mevcut. Ancak hatırlatmakta fayda var ki bu online araçlar size ancak tahmini tutar hakkında bilgi verebilir. Asıl emlak gelir vergisi hesaplama işlemi yine Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştiriliyor.
Kira Gelir Vergisinin Borcu Sorgulama
Kira geliri elde ettiğiniz bir mülkünüz varsa siz de kira gelir verginizin borcunu nasıl sorgulayacağınızı merak ediyor olabilirsiniz. Kira gelir vergisi borcunuzu sorgulama ve vergi ödeme işlemleri için e-Devlet sistemi üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı’nın İnteraktif Vergi Dairesi internet sitesini veya en yakınınızdaki vergi dairesini ziyaret edebilirsiniz.
Kimler Bu Vergiyi Ödemekle Yükümlüdür?
Mülkünü kiraya vererek belirli bir tutarın üzerinde gelir elde eden tüm gayrimenkul sahipleri kira gelir vergisini ödemekle yükümlü tutuluyor. Eğer kazanılan kira geliri istisna tutarının altındaysa ev sahiplerinin kazancı vergiden muaf olarak görülüyor.
İstisna Tutarı Nedir?
Her yıl belirlenen istisna tutarının üzerinde kira kazancı elde eden mülk sahiplerinin kazançlarını beyan edip kira gelir vergisini ödemesi gerekiyor.
2022 yılı itibariyle konutlarda kira gelir vergisinden yıllık istisna tutarı 9.500 TL, işyerlerindeyse 70.000 TL olarak belirlendi. Bu tutarın altında yıllık kira geliri elde eden mülk sahipleri kira gelir vergisi ödemek zorunda kalmıyor. Bu istisna tutarı üzerinde kira geliri elde eden mülk sahipleriyse kira gelir vergisi ödemekle mükellef tutuluyor. Ancak mükelleflerin ödemesi gereken emlak gelir vergisi yine yıllık kira gelirinden istisna tutarı çıkarılarak elde edilen sonuca göre belirleniyor. Örneğin 1 takvim yılı içindeki toplam kira geliriniz 30.000 TL olduğunu varsayalım. 2022 yılının istisna tutarı olan 9.500 TL, bu yıllık kira geliri kazancından düşülüyor. Dolayısıyla ödemeniz gereken emlak vergisi tutarı (30.000 TL – 9.500 TL =) 20.500 TL’lik kira geliri üzerinden hesaplanıyor.
Takvim yılı için belirlenen istisna tutarının üzerinde kira geliri elde eden ancak bunun beyanını vermeyen mülk sahipleriyse bu istisna tutarı hakkından yararlanamıyor. Aynı şekilde yıllık kira gelirini eksik beyan eden ev sahipleri için de istisna tutarından faydalanma hakkı ortadan kalkmış oluyor.
Ayrıca söz konusu mülkte kiracı bulunmaması durumunda elde edilen bir kazanç da olmayacağı için yine kira gelir vergisi ödemeye gerek kalmıyor. Kira gelir vergisi mükellefliği durumu, konut ya da işyerinden -istisna tutarının üzerinde- kira geliri elde edildiğinde başlıyor.
Kira Gelir Vergisi Ne Zaman Ödenir?
Emlak geliri vergisi ödemesi, istisnai durumlar hariç, her yılın mart ayı içerisinde gerçekleşiyor. Yani diyelim ki ocak ayı başından aralık ayı sonuna kadarki döneme ait beyana tabi kira gelir verginizi ödemeniz gerekiyor… O halde kira gelir vergisi ödemenizi mart ayının ilk gününden son günü akşamına kadar yapabilirsiniz. Eğer beyanname süresinin son günü resmi tatil gününe denk geliyorsa tatilden sonraki ilk iş günü içerisinde mesai saati bitimine kadar kadar beyanname verme işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Ülkeyi terk edecek olan mükellefler, yurt dışına çıkma tarihinden önceki 15 gün içinde beyannamelerini ilgili kuruma iletmeli. Mükellefin ölümü durumundaysa beyanname ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde mirasçılar tarafından verilmeli.
Kira Vergisi Beyannamesi
Konut ve işyerlerinden kira geliri elde eden mülk sahipleri için beyan dönemi her yıl mart ayı başında başlayıp o ayın bitiminde sona eriyor.
Mülk sahipleri, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden “Hazır Beyan Sistemi”ne girerek beyanda bulunabilir, var olan beyanlara erişebilir ve yine bu beyanlar üzerinde değişiklik yapabilir. Beyanname işlemi ayrıca mükelleflerin bulunduğu bölgedeki vergi dairesinde de kolayca gerçekleştirilebiliyor.
Kira Gelir Vergisi Nasıl Ödenir?
Kira gelir vergisi borçlarının ödemesini gerçekleştirmenin iki yolu bulunuyor.
Vergi mükellefleri dilerlerse
-En yakınlarındaki vergi dairesine giderek veznelerden ya da
-e-Devlet sistemi üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı İnteraktif Vergi Dairesi internet sitesinden online olarak vergi ödemelerini gerçekleştirebiliyor.
Tahsil Edilemeyen Kiralar da Beyan Edilir mi?
Kira geliri beyanında “tahsilat esası” geçerlidir. Mart ayı sonuna dek mülk sahibinin kiracıdan tahsil ettiği ve istisna tutarını aşan 7 aylık kira bedeli için beyanname vermesi gerekiyor. Geri kalan 5 aylık kira bedeli daha sonra tahsil edilebilirse tahsili yapılan yılın beyannamesine ekleniyor.
Kira Gelir Vergisi Muafiyeti
Bazı mülk sahiplerinin elde ettiği kira geliri vergiden muaf tutulabiliyor. Kira geliri vergisinden muafiyet için yıllık gelir alt limit koşulu geçerli.
- Konutlarda yıllık 9.500 TL,
- İşyerlerindeyse 70.000 TL’nin altında kazanç elde eden mülk sahipleri kira gelir vergisinden muaf sayılıyor.
Ayrıca söz konusu mülkün hiçbir gelir ya da maddi karşılık beklemeden ikamet amacıyla bir başkasına devredilmesi durumunda da ev sahibinin yine kira gelir vergisi ödemesi gerekmiyor.
Buna ek olarak mülk sahibinin konutunda birinci derececeden yakını yani annesi, babası, çocuğu, kardeşi ya da torunu ikamet ediyorsa ve mülk sahibinin başka bir geliri yoksa kira vergisi ödemesine tabi tutulmayabiliyor.
Hangi Durumlarda Emlak Gelir Vergisi Muafiyetinden Yararlanılamaz?
Muafiyet durumu konutlar için söz konusu sadece tek mesken olması durumunda uygulanıyor. Dolayısıyla birden fazla konuttan kira geliri elde eden ev sahiplerinin de gelirleri için beyanname vermesi gerekiyor.
Ayrıca kira kazancını beyan etmeyen veya eksik beyanda bulunan vatandaşlar vergiden muaf tutulmuyor.
Görüldüğü üzere ev sahipliği birçok yasayı, sorumluluğu ve hakkı bilmeyi de gerektiriyor. Üstelik bununla sınırlı kalmayıp iyi bir iletişim becerisine sahip olmayı ve karşılaşılabilecek sorunları çözebilmeyi de zorunlu kılan karmaşık bir süreç. Bu sebeple bir ev sahibi olarak bilmenizin faydalı olacağı tüm hakları ele aldığımız “Kanun Kapsamında Ev Sahibi Hakları” isimli blog yazımızı incelemenizi tavsiye ederiz. Böylece ev sahibi olarak sahip olduğunuz hakkında daha detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. Ayrıca ev sahiplerini ilgilendiren diğer vergi türlerinden biri olan emlak vergisine dair tüm merak ettiklerinizi “Emlak Vergisi Hakkında Sık Sorulan Sorular ve Cevapları” isimli blog içeriğimizde bulabilirsiniz.
…
Missafir olarak kısa ve orta vadeli kiralamalarda ev sahiplerimize uçtan uca yönetim desteği sunuyoruz. Ev sahiplerimiz hiçbir problemle uğraşmadan kolay, güvenilir ve stressiz bir kiralama deneyimi yaşayabiliyor; evlerinden daha fazla kira geliri elde edebiliyor. Bu süreçte misafirlerimiz de zengin ürün yelpazemiz içerisinden beklentilerine ve zevklerine uygun olan evlerimizde 5 yıldızlı otel kalitesi ve ev konforunda konaklama fırsatını yakalıyor. Hakkımızda daha fazla bilgi edinmek için internet sitemizi inceleyebilirsiniz.
